Ngày 22 tháng Một năm 1927, Đài BBC lần đầu tiên phát sóng một trận bóng đá – một trận D1 giữa Arsenal và Sheffield United tại Highbury. Cuối năm đó đài BBC phát sóng trận chung kết FA Cup.
Để giúp người nghe đài hình dung được mô tả của bình luận viên, nhà sản xuất Lance Sieveking đã tạo ra một công cụ và đăng nó lên trên tạp chí của BBC, The Radio Times. Sơ đồ này trình bãy một bản đồ sân bóng thu nhỏ, chia làm tám khoảng bằng nhau. Ý tưởng là các bình luận viên có thể sử dụng những con số này làm chỉ số nhanh.
Vào thời điểm đó, người ta nghĩ radio sẽ ảnh hưởng tới lượng người xem trực tiếp và doanh số bán báo, nhưng tới năm 1931 thì BBC đang phát sóng hơn 100 trận đấu mỗi mùa giải. Lúc này chỉ có khoảng 30% hộ gia đình sở hữu đài radio. Sáu năm sau, họ trình chiếu trận đấu đầu tiên trên truyền hình trực tiếp.
Bóng đá phát triển, cách chúng ta thưởng thức nó cũng đa dạng hơn. TV đang thống trị, nhưng radio vẫn đóng một vai trò thiết yếu. Và cốt lõi của trải nghiệm người nghe là giọng của người nói — người bình luận viên.
Như Simon Hill của Fox Sport Australia giải thích, chủ trì một trận bóng không phải công việc đơn giản. “Mọi người nghĩ bạn chỉ cần trồi lên rồi bình luận như thể bỏ mũ ra khỏi đầu vậy. Tôi cam đoan với bạn, nó là một loại hình nghệ thuật, một kỹ năng.”
Vai trò trung tâm của bình luận viên là giúp bạn cập nhật và thông tin cho bạn về diễn biến trận đấu. Điều này, đương nhiên, khác biệt giữa đài phát thanh và truyền hình. “Trên đài phát thanh, rõ ràng là bạn phải tìm được nhiều từ hơn vì bạn đang mô tả cũng như theo dõi hành động. Nhưng truyền hình khó khăn ở chỗ bạn phải bổ sung thông tin cho các khung hình. Truyền hình là một bộ môn nghệ thuật yêu cầu tính kỷ luật cao hơn và có thể khá khó để hoàn thiện.”
Theo truyền thống, vai trò này sẽ do một bình luận viên solo đảm nhận nhưng qua thời gian, hình thức đồng bình luận đã trở nên phổ biến hơn. Người bình luận viên thứ hai thường là những cựu cầu thủ, những người có thể cung cấp những góc nhìn chuyên sâu hơn về trò chơi.
Đọc thêm: 10 Bình Luận Viên Bóng Đá Nổi Tiếng Nhất Từ Trước Tới Nay
Trong lịch sử không thiếu những “cặp bài trùng” - bộ đôi bình luận viên xuất sắc và màn hợp tác giữa họ luôn rất giá trị. Nhưng vẫn có gì đó thân mật và cá nhân hóa hơn về một bình luận viên solo. Tương tự, quyền im lặng thường bị bỏ ngỏ. Ngày nay, các bình luận viên có khuynh hướng lấp đầy từng giây thời gian phát sóng - nhưng những bình luận viên kỳ cựu luôn biết khi nào cần giữ im lặng và để trận đấu diễn ra bình thường.
“Chắc chắn khi bạn xem các trận dấu từ những năm 60 và 70, bạn sẽ nhanh chóng nhận ra rằng các bình luận viên thật sự kiệm lời. Ngày nay, chúng tôi có xu hướng thảo luận về hầu hết khía cạnh của trò chơi, điều này có thể sai.”
Khi thực sự chuẩn bị cho một trận đấu, hầu hết các bình luận viên đều bỏ ra nhiều giờ nghiên cứu. Đối với Simon, người phụ trách từ ba trận đấu mỗi tuần, đó là một phần quan trọng trong công việc của anh.
“Tôi dành cả ngày cho mỗi trận đấu trong nước. Đối với các trận quốc tế thì còn nhiều hơn thế vì rõ ràng cần nghiên cứu sâu hơn chút. Trong mùa giải, hầu như là 24-7, nghiên cứu là công việc toàn thời gian. Cầu thủ nghỉ không có nghĩa là chúng tôi ngồi chơi, hút xì gà như mọi người nghĩ đâu!”
Bình luận viên cũng sẽ chuẩn bị nhiều trang ghi chú, nhiều trang giấy viết tay chứa đầy thông tin; số liệu thống kê, hồ sơ, tài liệu tham khảo lịch sử, hay những sự thật thú vị. Nó không chỉ là cập nhật tin tức và những biến chuyển trong bóng đá, mà còn có yếu tố giải trí cho người xem hoặc người nghe – ít nhất là khi mọi chuyện diễn ra theo đúng kế hoạch.
“Điều tuyệt vời về truyền hình trực tiếp và bóng đá trực tiếp là bạn không bao giờ lường trước điều gì trong suốt 90 phút. Vì vậy, bạn biết đấy, tất cả những kế hoạch tốt nhất được thảo ra có thể tan thành tro trong vòng ba mươi giây đầu tiên.”
Bình luận viên đã trở thành trọng tâm trong trải nghiệm xem và nghe của chúng ta cũng như cách chúng ta lưu giữ các khoảnh khắc bóng đá. “Tất cả những gì bạn có thể làm với tư cách một bình luận viên là cố gắng phản ánh cảm xúc của ngày cụ thể đó, khoảnh khắc cụ thể đó đối với những người mà bạn đang kêu gọi, và kết quả là bạn trở thành một phần của chính lịch sử đó.”
Theo BBC
