“Sao một người xấu trai như thế lại có thể đẹp trai đến vậy?”
Thấp nhỏ, gương mặt già nua, trán đầy nếp nhăn, hàm răng thiếu cân đối, có thể nói Bogart đích thực là con gà giữa bầy phượng của Hollywood. Anh không đẹp trai lồng lộn như Marlon Brando hay Cary Grant, không có đôi chân ma thuật như Gene Kelly, cũng không có giọng hát đầy mê hoặc như Fred Astaire.
Thế nhưng khán giá lại ví anh như một phượng giữa bầy gà, bởi vì anh và những vai diễn để đời của anh chính là sự hội tụ của nam tính, thứ nam tính bất phàm được hun đúc và sản sinh giữa hai cơn tao loạn trong lòng nước Mỹ: Đại suy thoái và Đại thế chiến.
Marta Toren, bạn diễn của Bogart trong Sirocco từng phải thốt lên: “Sao một người xấu trai như thế lại có thể đẹp trai đến vậy?”
John Huston, đạo diễn The Maltese Falcon và Key Largo, mô tả về anh: “Bogart là người tầm thước. Ngoài đời chẳng có gì đặc biệt”. Nhưng khi đứng trước ống kính, “ánh sáng và bóng tối (sở trường của Bogart là phim noir) bỗng hội tụ lại thành một hình hài khác, cao quý và hào hiệp.”
Nhưng cao quý và hào hiệp thôi thì có gì đáng nói? Vai chính diện nào mà chẳng cao quý và hào hiệp? Điểm khác biệt là nét cao quý này ẩn nấp phía sau vẻ ngoài bất cần, hờ hững và khinh bạc, đặc biệt là với phái đẹp.
Cái phong thái ngoài lạnh trong nóng, cái nồng nhiệt của núi lửa vùi lấp dưới băng sơn chính là ma lực làm khán giả phải lòng Bogart. Đàn ông thích Bogart vì anh là hình mẫu mà họ hướng tới. Phụ nữ thích Bogart vì anh có thứ mà họ mong đợi.
Nói ít làm nhiều
Nhân vật của Bogart luôn ít lời, luôn hành động. Giọng nói của anh, dù trong tình huống dầu sôi lửa bỏng, vẫn luôn chứa đựng sự trầm tĩnh và tiết chế.
Cánh đàn ông mê mệt cái khí chất của ông trùm Vito hay cậu con trai Michael trong Godfather (Bố già) ra sao thì cũng sẽ thán phục trước Bogart bấy nhiêu. Cái khí chất đó chỉ có thể được tôi luyện qua thử thách, ẩn sau vẻ ngoài bình thản nhưng ngang tàng.
Không phải tự nhiên mà cuốn tiểu sử về Bogart lại có nhan đề Tough without a gun (“Chì” không cần súng). Trong mọi tình huống, Bogart đón nhận tất cả những gì số phận ném về phía anh với một ánh mắt bi thương và một nụ cười khinh mạn.
Chính cái bền bỉ, dẻo dai, bất khuất trong mỗi nhân vật đã nhào nặn nên một hình tượng Bogart có sức mê hoặc và tầm ảnh hưởng trải dài hơn nửa thế kỷ. Bogart là biểu tượng của “cool”, trước khi khái niệm “cool” ra đời.
Thiên thời, địa lợi, nhân hòa
Một nguyên nhân khác, khách quan nhưng không kém phần quan trọng, dẫn đến thành công của Bogart là thiên thời. Thời Bogart, khi điện ảnh còn khá non trẻ (phim có tiếng đầu tiên ra đời năm 1927, và phim màu đầu tiên ra đời năm 1935), đại bộ phận khán giả là tầng lớp trung lưu và trung niên.
Ba mươi bảy tuổi khi gây được tiếng vai qua Petrified Forest, với Bogart không phải là quá muộn mà có thể nói là vừa khéo. Ngày nay, phần lớn khán giả ở độ tuổi 15 đến 30, và khi những ngôi sao ra ngoài cái ngưỡng ấy, họ dường như đã mất đi sức hấp dẫn với đại chúng trong mắt các chuyên gia marketing.
Các tên tuổi như Brad Pitt, Tom Cruise, George Clooney, hay Leonardo DiCaprio là những ngôi sao trung niên hiếm hoi còn trụ lại được trước sự đào thải khắc nghiệt ấy. Nhưng còn khuya họ mới vươn tới được tầm vóc của Bogart.
Khi nói tới Bogart, ta không đơn giản là nói đến một tài năng xuất chúng, mà là một biểu tượng trường tồn của nam tính. Chì không cần súng!
Vài nét về tiểu sử Humphrey Bogart
Humphrey Bogart, tên đầy đủ là Humphrey DeForest Bogart sinh năm 1899 tại New York vào đúng ngày Giáng sinh 25 tháng 12.
Ông là con trai duy nhất trong một gia đình có bố là nhà phẫu thuật nổi tiếng, còn mẹ là một họa sĩ công nghiệp lành nghề. Họ sống rất sung túc trong một căn hộ ở khu Upper West Side.
Mặc dù được kỳ vọng sẽ đỗ vào Đại học Yale, tới năm 1918 Bogart lại bị đuổi khỏi Phillips Academy, một trường dự bị đại học danh tiếng.
Có người cho rằng Bogart đã ném hiệu trưởng xuống hồ ở khu ký túc, người khác lại nhắc tới việc Bogart thường xuyên hút thuốc, uống rượu trong khi có điểm số khá tệ và có thái độ không đúng mực với giáo viên.
Dù lý do là gì chăng nữa thì có một sự thật vẫn không thay đổi: Bogart không có nhã hứng với học hành. Mùa thu năm 1918, ông gia nhập Hải quân Hoa Kỳ. Một vài tờ báo cho rằng trong thời gian tại ngũ, ông đã có vết sẹo nổi tiếng và dần hình thành giọng nói rất đặc trưng trong các bộ phim sau này.
Sau khi rời quân ngũ, Bogart bắt đầu sự nghiệp diễn xuất vào năm 1921, trước hết là thử sức với các vai diễn ở nhà hát Brooklyn. Chưa từng qua đào tạo chính quy, ông thường phải nhận các vai nhỏ và không mấy nổi bật.
“Tôi sẽ trở thành ngôi sao điện ảnh lớn nhất mà Hollywood từng thấy.”
— Humphrey Bogart nói sau khi ký hợp đồng với Fox vào năm 1929
Vai diễn điện ảnh đầu tiên của Bogart là trong tên sát nhân Duke Mantee trong The Petrified Forest, đã đưa tên tuổi ông trở thành ngôi sao và giúp ông có được một hợp đồng điện ảnh với hãng Warner Bros.
Sự nghiệp của ông bắt đầu lên như diều gặp gió với vai diễn Roy Earle trong High Sierra, theo sau đó là hình tượng Sam Spade điển trai thông minh trong The Maltese Falcon.
Phải chờ đến năm 1942 Bogart mới có vai diễn thực sự theo phong cách lãng mạn đầu tiên, đó là vai Rick Blaine trong bộ phim huyền thoại Casablanca.
Cặp nhân vật do Humphrey Bogart – Ingrid Bergman trong tác phẩm của đạo diễn Michael Curtiz này sau đó đã trở thành một trong những cặp đôi nổi tiếng nhất trong lịch sử điện ảnh.
Casablanca đã giành Giải Oscar Phim hay nhất năm 1943 và sau này được coi là một trong những bộ phim xuất sắc nhất của điện ảnh Mỹ, tuy nhiên cả Bogart và Bergman đều không chiến thắng trong những hạng mục diễn xuất mà họ được đề cử.
Sau đó, Bogart vẫn hăng say với các dự án điện ảnh mới: The African Queen, The Caine Mutiny,...và đóng một vài vai khách mời trong các chương trình truyền hình.
Từ giữa thập niên 1950, sức khỏe của Bogart bắt đầu sa sút. Ngôi sao lớn Humphrey Bogart qua đời năm 1957 tại nhà riêng ở California.
Năm 1999, Viện Phim Mỹ công bố danh sách 25 diễn viên nam huyền thoại trong lịch sử điện ảnh Mỹ, với cái tên Humphrey Bogart chễm chệ trên đỉnh.
Nguồn tham khảo
#1. Humphrey Bogart: "Chì" Không Cần Súng | Tạp chí Đẹp
#2. Humphrey Bogart | Biography, Movies & Facts | Britannica
#3. Humphrey Bogart | Biography
#4. Humphrey Bogart movies: 20 greatest films ranked worst to best | Golderby