Vai diễn đã đến với Meryl Streep như thế nào? 

Trong những cảnh quay mở đầu của Kramer vs. Kramer, Joanna (Meryl Streep) bất ngờ bước ra ngoài cùng Ted (Dustin Hoffman) và cậu con trai bảy tuổi của họ (Justin Henry). Hai cha con đã học được cách thích nghi trước sự vắng bóng của Joanna và cuối cùng gắn bó với nhau, nhưng sau 15 tháng bặt vô âm tín, Joanna xuất hiện và yêu cầu quyền nuôi Billy, một đề nghị mà Ted cực lực phản đối. 

Joanna và Ted ra toà, và phán quyết cuối cùng được đưa ra có lợi hơn Joanna. Cậu bé Billy hết sức đau khổ trước kết quả này. Khi Joanna đến để đón Billy về nhà, cô bất ngờ rút lui và quyết định để Billy ở lại với Ted. 

Ban đầu, các nhà làm phim đề nghị giao vai Joanna cho Kate Jackson, nhưng cô này vướng lịch trình nên buộc phải từ chối. Hãng phim sau đó gửi một danh mục các ngôi sao nữ tiềm năng thời đó, nhưng dứt khoát không có tên Meryl Streep. Tuy nhiên, Streep và đạo diễn Benton có chung một người đại diện, và đoàn mời Streep đến. 

Bước vào phòng, Streep nói bà đã đọc tiểu thuyết gốc mà bộ phim dựa vào và thấy nhân vật Joanna là “một con lừa”. Bà nhấn mạnh đoàn làm phim đã khắc hoạ tính cách nhân vật này sai hoàn toàn, cần phải viết lại kịch bản. Cả ba người đàn ông ngã ngửa, bởi họ đâu có gọi bà đến để thử vai Joanna mà là vai nhỏ Phyllis, cô tình nhân một đêm của nam chính. 

Meryl nghe họ phân trần và thất vọng rời đi. Dustin quay sang đạo diễn Benton và đinh ninh đó là Joanna mà họ đang tìm kiếm. Dustin biết bạn trai của Meryl vừa qua đời vài tháng trước đó, và vốn là một tín đồ của trường phái method acting, ông tin nỗi đau ấy sẽ khiến bà thể hiện một Joanna hoàn hảo. Sau cùng, chính điểm yếu của Meryl là thứ đã giúp bà nhận được vai diễn. 

Cú tát đi quá giới hạn của Dustin 

Vào ngày quay phim thứ hai, khi cả đoàn đang quay cảnh Ted đi theo Joanna đang cuồng loạn tiến vào thang máy, một sự việc đã xảy ra khiến cả trường quay phát sốc. Trước khi cả đoàn bước vào, Dustin đã tát mạnh vào má Meryl tới nỗi hằn nguyên vết ngón tay. 

Trong khi tất cả đều hoảng sợ, Meryl mặt đỏ bừng, mắt rớm lệ, tiếp tục diễn cảnh đó. Đây là một phân cảnh yêu cầu phản ứng cảm xúc, và Dustin, tin rằng cái tát sẽ giúp Meryl nhập vai chân thực hơn. Rồi ông bắt đầu chế nhạo bà về John Cazale, chọc ghẹo bà về căn bệnh ung thư và cái chết của nam diễn viên bạc phận. 

“Khi bạn diễn xuất sẽ không tránh khỏi những tình huống không lường trước, thậm chí tổn thương đến cơ thể. Dù một số ‘tai nạn’ có thể bỏ qua được vì vô tình, nhưng ở trường hợp của Hoffman thì không. Ông ấy đã đi quá xa khi tôi mới chập chững vào nghề. Nguyên nhân có lẽ là do ông ấy vừa chia tay với vợ.” 

Hoffman trong lúc quay Kramer vs. Kramer, đúng như Streep nói, đang vướng bận chuyện thủ tục ly hôn với vợ. Ông bị hành hạ bởi sự việc này, và như nỗi bức bối lâu ngày không được giải toả, những gì ông đem đến trường quay là một cơn ác mộng. 

Một phân cảnh khác, cảnh trong nhà hàng nơi Ted ném ly rượu khỏi bàn trước mặt Joanna cũng được cho là hành động ngẫu hứng của Dustin. 

Tất cả đều cảm thấy Dustin đã đi quá xa, nhưng Meryl vẫn cắn răng chịu đựng mà không phàn nàn gì. Ngay khi kết thúc ngày làm việc, bà rời đi thẳng và không mở miệng một lời. 

Áp lực từ Hoffmann 

Trong nỗ lực lấp đầy mọi khoảnh khắc trên màn ảnh bằng sự căng thẳng, Dustin xác định điểm yếu của từng bạn diễn trong cảnh và khoét sâu nó. Đối với cậu bé Justin Henry, người thủ vai Billy, tác động của Dustin để cho ra một màn trình diễn mang sắc thái khác thường.

Trước khi đóng một cảnh nghiêm túc, Dustin bảo Justin hãy tưởng tượng việc mất đi chú chó yêu quý của mình. Đối với cảnh Billy ngã từ song sắt ở sân chơi, Justin phải nằm trên vỉa hè và khóc. Biết Justin còn trẻ con rất thân thiết với đoàn làm phim, Dustin bước đến và nói rằng gia đình trong phim chỉ là tạm thời và có lẽ cậu sẽ không bao giờ được gặp lại họ nữa. 

“Cháu biết Eddie à?” Dustin nói và chỉ vào một người trong đoàn. “Cháu có thể không bao giờ thấy anh ấy nữa.” 

Justin bật khóc. Sau khi cảnh quay kết thúc, cậu bé vẫn sụt sùi mãi. 

Trong cuốn sách Queen Meryl của Erin Carlson, Hoffman được cho là đã thì thầm tên John Cazale trước khi cảnh xử án đầy cảm xúc bắt đầu. Dustin cần Meryl bùng nổ trước ống kính và ông biết những từ kỳ diệu để biến điều đó thành hiện thực. Ngoài tầm nghe của đạo diễn, ông bắt đầu thì thầm cái tên đó vào tai bà, gieo mầm đau khổ còn hơn cả lần trong thang máy. Dustin biết Meryl vẫn chưa vượt qua được mất mát. 

Và như chính bà thừa nhận, nỗi đau vẫn còn ở bên bà. “Tôi đã không thể vượt qua được mất mát đó,” bà nói với Ladies’ Home Journal hai năm sau đó. “Tôi không muốn vượt qua nó. Dù bạn có làm gì chăng nữa, nỗi đau vẫn luôn hiện hữu ở một nơi nào đó trong tâm trí bạn và ảnh hưởng đến mọi việc xảy ra sau đó. Cái chết của John vẫn ám ảnh tôi rất nhiều.” 

Nhưng điều khiến Meryl khác biệt là bà không oằn mình trước áp lực từ sự độc địa rắn đanh của Dustin. Khi được hỏi, bà trả lời rằng bà coi ông như một đứa em trai ngỗ nghịch, luôn bày trò để chọc tức chị gái. Nghe thì có vẻ đơn giản, nhưng thực tế là rất hiếm người như Streep có thể giữ bình tĩnh trong những hoàn cảnh như vậy. Hãy cứ tưởng tượng đồng nghiệp của bạn liên tục lăng mạ người bạn trai đã qua đời của bạn để khuấy động cảm xúc trong bạn, bạn có dám chắc mình đủ kiên cường để tiếp tục diễn không. Hay là bạn sẽ sỉ vả gã đồng nghiệp rồi cuốn gói khỏi dự án luôn? 

Bội thu 

Bộ phim khởi chiếu vào ngày 19 tháng 12 năm 1979. Các nhà sản xuất không dám kỳ vọng nhiều vào một bộ phim giống những thước phim cắt từ một gia đình Mỹ đang rạn nứt, nhưng công chúng đã chào đón nó bằng cách rút hầu bao. 

Vào cuối tuần đầu công chiếu, Kramer vs. Kramer thu về hơn 5.5 triệu USD. Ở kỷ nguyên mà Star Wars đã tạo ra, một bộ phim xoay quanh một cuộc hôn nhân thất bại không còn là ý tưởng kiếm tiền của Hollywood nữa. Nhưng tổng doanh thu ở Mỹ của phim còn lên tới hơn 106 triệu USD, khiến nó trở thành bộ phim kiếm tiền nội địa lớn nhất năm 1979 – đánh bại cả những thế hệ con cháu của Star Wars như Star Trek và Alien. 

Vào tháng Hai năm 1980, Kramer vs. Kramer đã nhận được chín đề cử Oscar, bao gồm Phim hay nhất, Nam diễn viên chính xuất sắc nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất và Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất. Justin Henry, 8 tuổi, được đề cử Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất, trở thành người được đề cử Oscar trẻ nhất lịch sử. Và Meryl, không ngoài dự đoán, cầm chắc trong tay tượng vàng Oscar đầu tiên trong sự nghiệp cho hạng mục Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất. 

Khi vội vã bước lên bục nhận giải, bà cúi xuống hôn lên má Dustin. “Chúa ơi,” bà nói, liếc xuống bức tượng nhỏ. “Tôi muốn cảm ơn Dustin Hoffman và Robert Benton, những người mà tôi nợ… điều này. Stanley Jaffe, vì đã trao tôi cơ hội được đóng vai Joanna. Và Jane Alexander, và Justin,” – bà hôn gió – “vì tình yêu và sự hỗ trợ trong suốt trải nghiệm vô cùng thú vị này.” 

Sau bài phát biểu, Meryl lang thang ở sau cánh gà, dừng lại ở phòng vệ sinh nữ để bình tĩnh lại. Một lúc sau, bà trở lại, sẵn sàng hoà mình vào bầu không khí huyên náo của Hollywood. “Này,” một người phụ nữ hét lên, “ai đó đã để lại tượng Oscar ở đây!” 

Ồ, đúng, đó là nguồn gốc của việc Meryl Streep để quên tượng vàng Oscar danh giá trong phòng vệ sinh. Đó chính xác là những gì đã xảy ra.