Chọn một ngôn ngữ lập trình đáng tin cậy là bước đầu tiên để tạo một trang web hoặc ứng dụng thành công. Với áp lực tạo ra các sản phẩm hiệu suất cao, mạnh mẽ, đáng tin cậy, an toàn và năng động, điều quan trọng hơn bao giờ hết là chọn nền tảng công nghệ phù hợp cùng với ngôn ngữ lập trình. Có rất nhiều ngôn ngữ lập trình có sẵn, bao gồm Java, Python, JavaScript, PHP, Ruby và các ngôn ngữ khác, mỗi ngôn ngữ đều có điểm mạnh và điểm yếu riêng. Trong số này, hai ngôn ngữ phía máy chủ phổ biến nhất là PHP và Python, được đa số các tổ chức sử dụng.

Trong khi PHP được sử dụng để lập trình một số lượng lớn các trang web, Python đã tăng trưởng ổn định trong hai năm qua. Bạn đã đến đúng chỗ nếu đang cân nhắc liệu lập trình Python có lý tưởng cho dự án của mình hay liệu bạn có nên tiếp tục với PHP. Trước khi bắt đầu so sánh PHP với Python, chúng ta hãy tìm hiểu cơ bản cả hai ngôn ngữ này là gì.

PHP là gì?

PHP là một ngôn ngữ kịch bản mã nguồn mở miễn phí. Nó là một ngôn ngữ lập trình đa mục đích được sử dụng rộng rãi nhất để phát triển web. Ban đầu, tên của ngôn ngữ là viết tắt của “Personal Home Page” (Trang chủ cá nhân). Sau đó, nó được rút ngắn thành “PHP: Hypertext Preprocessor”. PHP được tạo ra vào năm 1994 bởi Rasmus Lerdorf - một lập trình viên người Canada gốc Đan Mạch. Tháng 6 năm 1995, ông đưa ra phiên bản PHP đầu tiên (PHP 1.0). Kể từ đó, nhiều cải tiến đã được thực hiện cho các phiên bản PHP trong tương lai, với PHP 8 là phiên bản gần đây nhất, được xuất bản vào tháng 11 năm 2020. PHP đã phát triển theo thời gian để trở thành một trong những công nghệ phát triển web phổ biến nhất, bất chấp một số chỉ trích về thiết kế.

Các tính năng chính của PHP

PHP đi kèm với rất nhiều tính năng của riêng nó, cùng với đó là mã nguồn mở và dễ sử dụng. Một số tính năng của nó là:

  • PHP hỗ trợ nhiều loại cơ sở dữ liệu, bao gồm MySQL, Oracle, PostgreSQL và các cơ sở dữ liệu khác, cũng như tích hợp cơ sở dữ liệu.
  • PHP có nhiều khả năng nhúng và linh hoạt hơn các ngôn ngữ khác. Đơn giản để tích hợp với JavaScript, HTML, XML và các ngôn ngữ khác.
  • Các tính năng hướng đối tượng của PHP giúp nó chạy nhanh hơn và cung cấp các khả năng bổ sung như kế thừa và đóng gói dữ liệu.
  • PHP có một số hằng số báo cáo lỗi tích hợp có thể được sử dụng để tạo thông báo lỗi. Nó cũng làm cho việc xử lý ngoại lệ dễ dàng hơn, cho phép bạn xem và giải quyết các lỗi.
  • Nó chạy trên thực tế tất cả các hệ điều hành, bao gồm Windows, Mac, Linux và Unix. Các tập lệnh PHP hoạt động trên nhiều nền tảng, bao gồm PC, máy tính xách tay, máy tính bảng và điện thoại thông minh. PHP cũng tương thích với nhiều loại máy chủ, bao gồm IIS, Apache và các máy chủ khác.
  • PHP hiển thị thông tin ghi nhật ký mới nhất của người dùng. Bạn cũng có thể xem thông tin về việc sử dụng CPU và bộ nhớ.
  • Các tập lệnh PHP có thể vượt trội hơn nhiều ngôn ngữ tập lệnh như JSP, PERL, ASP.NET và các ngôn ngữ khác về hiệu quả và tốc độ. Nó cũng có khả năng tải dữ liệu và kết nối cơ sở dữ liệu nhanh hơn, cho phép quản lý cơ sở dữ liệu, chức năng email và quản trị máy chủ hiệu quả hơn.
  • Các khả năng bổ sung bao gồm hằng số ma thuật, biểu thức chính quy, lớp PDO, hỗ trợ cookie, thực thi dòng lệnh shell, v.v.

 

Python là gì?

Python là ngôn ngữ lập trình cấp cao hướng đối tượng và thông dịch. Thật đơn giản để viết mã vì ngữ pháp tương tự như tiếng Anh. Guido van Rossum đã tạo ra Python và nó được phát hành vào năm 1991. Python 2 và Python 3 đã được phát triển với nhiều phiên bản và phiên bản con. Python được biết đến là ngôn ngữ lập trình “Bao gồm pin” vì thư viện lớn gồm các thư viện tiêu chuẩn.

Các tính năng chính của Python

Cũng giống như PHP, Python cũng là một ngôn ngữ nguồn mở và được coi là một trong những ngôn ngữ dễ hiểu và sử dụng nhất cho người mới bắt đầu. Các tính năng nổi bật của nó là:

  • Một trong những đặc điểm chính của Python là đóng gói đối tượng, cho phép các khái niệm như lớp (class) có thể xây dựng và hủy diệt, v.v.
  • Python sử dụng Dynamic Variables. Các biến được nhập động là những biến trong đó loại biến được xác định trong quá trình thực thi thay vì ngay từ đầu. Do đó, bạn không phải khai báo kiểu biến, chẳng hạn như int, char, long, double, v.v. Nó giảm thiểu số lượng dòng mã và làm cho việc lập trình trở nên dễ dàng hơn.
  • Python là một ngôn ngữ được dịch, có nghĩa là nó được thực hoàn thành dòng một, giống như Java, C++ và C. Kết quả là không cần biên dịch mã, giúp đơn giản hóa việc gỡ lỗi và tiết kiệm thời gian.
  • Python là một ngôn ngữ lập trình di động. Có thể chạy các quy trình Python được viết cho hệ điều hành Windows trên các hệ điều hành khác như Mac, Linux hoặc Unix mà không sửa đổi mã.
  • Python là ngôn ngữ được xây dựng để có thể mở rộng bằng cách sử dụng nhiều mô-đun thay vì xây dựng toàn bộ chức năng trong lõi của nó. Các nhà phát triển có thể dễ dàng tích hợp các giao diện có thể lập trình vào các ứng dụng hiện có nhờ tính mô-đun nhỏ. Bạn cũng có thể biên dịch mã Python được viết bằng C/C++.
  • Thư viện tiêu chuẩn của Python có một số lượng lớn các chức năng và mô-đun, cho phép bạn tránh phải tạo tất cả mã của mình từ đầu. Thử nghiệm đơn vị, biểu thức chính quy, trình duyệt web, CGI, xử lý hình ảnh và các ứng dụng khác đều có thể được hưởng lợi từ các chương trình có sẵn.

 

PHP Vs Python: So sánh chi tiết

Chà, bây giờ chúng ta đã biết chính xác Python và PHP là gì, đã đến lúc chúng ta đi sâu vào sự khác biệt của chúng để bạn có thể đưa ra lựa chọn ngôn ngữ nào là tốt nhất cho mình và dự án của mình.

 

Sự khác biệt chính giữa Python và PHP là Python trước đây là ngôn ngữ lập trình mã nguồn mở, mạnh mẽ, di động, rất dễ học và cực kỳ thú vị khi sử dụng. Nó có nhiều khả năng hơn, dễ học và dễ sử dụng hơn bất kỳ ngôn ngữ lập trình nào khác; tuy nhiên, PHP chưa bao giờ được coi là ngôn ngữ lập trình đa năng; thay vào đó, nó được thiết kế từ đầu để tạo nội dung web động và vẫn là ngôn ngữ kịch bản tốt nhất cho công việc. PHP dựa trên lập trình hướng đối tượng, trong khi Python dựa trên cả lập trình hướng thủ tục và dự án. Ngoài điều này, có nhiều danh mục khác nhau theo đó Python và PHP có thể được phân biệt. Chúng ta hãy xem những điều này.

Sự khác biệt

PHP

Python

Dễ cài đặt

PHP dễ cài đặt hơn Python.

Python có thể khó cài đặt.

Dễ học

PHP có thể khá khó khăn đối với người mới bắt đầu học. PHP có một đường cong học tập dốc.

Python là một ngôn ngữ rất dễ dàng cho người mới bắt đầu nắm bắt một cách dễ dàng và nhanh chóng. Đường cong học tập của Python khá dễ dàng.

Tốc độ

Các phiên bản mới nhất của PHP đã được chứng minh là nhanh hơn gần 3 lần so với các chương trình Python.

Python tương đối chậm hơn PHP.

Cú pháp

Cú pháp của PHP khá hiếm và hơi khó so với Python.

Cú pháp của Python rất dễ và tương tự như tiếng Anh.

Khả năng đọc

PHP là ngôn ngữ lập trình cổ điển chủ yếu dựa vào tài liệu và tuân theo một tập hợp các quy ước. Kết quả là nó khó đọc hơn Python.

Python bao gồm một tập hợp các quy tắc thụt đầu dòng khá chặt chẽ. Điều này làm cho nó tương đối dễ đọc hơn PHP.

Các dòng mã

Các chương trình phức tạp được viết bằng PHP dài hơn nhiều so với Python.

Các chương trình phức tạp có thể được viết bằng ít dòng mã hơn, dẫn đến thời lượng chương trình nhỏ hơn.

Loại ngôn ngữ

Nó chủ yếu là một ngôn ngữ lập trình phát triển web.

Python là một ngôn ngữ lập trình đa năng.

Lĩnh vực

 

PHP là một trong những ngôn ngữ phổ biến nhất được lựa chọn để phát triển web.

Python được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như Máy học, Trí tuệ nhân tạo, Khoa học dữ liệu, v.v.

Hỗ trợ thư viện

Mặc dù PHP bị tụt lại phía sau trong lĩnh vực này, nhưng Packagist (một kho lưu trữ gói PHP) cung cấp một nền tảng mạnh mẽ giúp PHP luôn hoạt động.

Thư viện của Python hỗ trợ cho tất cả các loại ứng dụng thực tế được phát triển rất tốt.

Kết nối cơ sở dữ liệu

Nó cho phép người dùng truy cập vào hơn 20 cơ sở dữ liệu.

Việc tích hợp cơ sở dữ liệu không tốt như trong PHP.

Quản lý môi trường

PHP có virtPHP để quản lý môi trường, nhưng nó không còn được duy trì tích cực nữa.

Python có virtualenv – một trong những hệ thống tốt nhất để quản lý môi trường.

Framework

Có rất nhiều framework dành cho PHP. Laravel và Slim là hai lựa chọn phổ biến.

So với PHP, Python có số lượng Framework ít hơn các ngôn ngữ khác. DJango và Flask là hai trong số phổ biến nhất.

Gỡ lỗi

Gỡ lỗi trong PHP chậm hơn nhiều so với trong Python.

Python cung cấp trải nghiệm sửa lỗi nhanh hơn so với PHP.

Bảo mật

PHP kém an toàn hơn Python do mã bị hỏng và hiệu suất viết mã cũ.

Python tương đối an toàn hơn PHP. Nó cũng hỗ trợ django, đi kèm với bộ tính năng bảo mật riêng.

Mức độ phổ biến

Mức độ phổ biến của PHP đã giảm dần theo thời gian.

Mức độ phổ biến của Python ngày càng tăng theo thời gian.

 

Phần kết luận

Tóm lại, chúng ta có thể đồng ý rằng PHP và Python đều là những ngôn ngữ lập trình xuất sắc. Trong một thời gian dài, PHP đã là ngôn ngữ ưa thích của phần lớn các dự án phát triển web. Mặt khác, Python đang dần đạt được sức hút nhờ các tính năng và khả năng độc đáo của nó.

 

Nếu bạn là người mới bắt đầu, hãy bắt đầu với Python và sau đó chuyển sang PHP hoặc các ngôn ngữ khác khi bạn có kinh nghiệm. Nếu bạn chỉ quan tâm đến phát triển web, thì PHP là lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên, nếu dự án của bạn bao gồm AI, máy học và các khái niệm khác, thì Python có thể giúp bạn đạt được điều đó. Cuối cùng, nó phụ thuộc vào các yêu cầu của dự án cũng như khả năng, kiến thức và chuyên môn về PHP hoặc Python của bạn. Tóm lại, ngôn ngữ lập trình cho các dự án của bạn được xác định theo yêu cầu của bạn. Chúng tôi hy vọng rằng sau khi đọc bài viết này, bạn sẽ chuẩn bị tốt hơn để đưa ra quyết định đúng đắn.

 

Để nắm rõ về tính ứng dụng và sử dụng thành thạo các ngôn ngữ lập trình web phổ biến, hãy tham gia khóa học Lập Trình Website Cơ Bản Cho Người Mới bắt đầu của giảng viên Lê Chơn Nhựt Bình - giảng viên tại Đại học RMIT Melbourne. Khóa học sẽ giúp bạn lập trình website trong mơ và có cơ hội cạnh tranh trong thị trường đầy biến động như hiện nay.