Một số người chắc chắn có nhiều “giờ rảnh rang” hơn những người khác, nhưng hầu hết chúng ta đều có ít nhất một vài giờ “không biết làm gì”. Và theo Quy tắc 5 giờ, cách chúng ta chi tiêu những giờ đó có thể định hình sự khác biệt giữa người thành công và kẻ tầm thường. 

ẢNH: ERIK JOHANSSON/ BEHANCE

Giải phẫu một ngày của bạn 

Chủ tịch nước hay kẻ ăn mày đều có 24 giờ một ngày, hoặc 1.440 phút trong trường hợp bạn muốn tính. Một người trung bình ngủ khoảng 8 giờ, còn lại 16 giờ để chi tiêu (tất nhiên là bỏ qua thuyết “học tập trong lúc ngủ”  mà một số người rao giảng). Chúng ta cần trừ đi 7 đến 8 giờ một ngày ở văn phòng, vậy mỗi người sẽ còn độ 9 giờ tạm gọi là rảnh rang. 

Phần lớn trong số chín giờ đó được lấp đầy vào các công việc như mua sắm, dọn nhà, chăm sóc con cái, ăn uống và lướt mạng. Tất nhiên, có những khác biệt văn hoá lớn ở đây, ví dụ như người Pháp, Ý và Tây Ban Nha thưởng thức bữa ăn lâu hơn hầu hết các nước châu Âu khác; không như Hoa Kỳ, xứ sở của đồ ăn nhanh. 

Theo OECD, trên khắp quả cầu này, phụ nữ dành nhiều thời gian cho công việc chăm sóc không lương gấp 2 - 10 lần so với nam giới. Điều này tạo ra phản ứng dây chuyền tới số giờ dành ra để thư giãn, giải trí đối với từng giới. Ở Bồ Đào Nha hay Ấn Độ chẳng hạn, nơi phụ nữ được đặt định sẵn là phải đảm đương toàn bộ việc nhà, đàn ông có thời gian giải trí nhiều hơn 50% so với phụ nữ. 

Quy tắc 5 giờ

Nếu bạn là một người bình thường, không quá bận như Tổng thống và cũng không quá rảnh như đang thất nghiệp, bạn có ít nhất một vài giờ để làm bất cứ gì bạn muốn. Đối với phần đông giới trẻ hiện nay, những giờ đó bị lãng phí vào việc thờ phụng chiếc màn hình phát sáng. Đối với người già, một số câu cá, đánh cờ, một số làm vườn, tán gẫu với mấy người hàng xóm. Nếu thấy một người lướt TikTok hơn ba tiếng một ngày, bạn không bao giờ tin người này sẽ trở thành doanh nhân tài ba, nhà đổi mới hay một tấm gương thành công khổ luyện (tất nhiên là loại trừ trường hợp họ kiếm tiền từ TikTok). 

Trong vài thập kỷ qua, các nghiên cứu kiểm tra và mổ xẻ thói quen của các triệu phú “tự thân”. Một trong những phát hiện lặp đi lặp lại trong các nghiên cứu là “quy tắc 5 giờ”. Nói đơn giản, đây là quy tắc mà chúng ta dành một giờ mỗi ngày để học hỏi, tự vấn và suy ngẫm. Chúng ta sẽ làm điều này năm lần một tuần, do vậy sẽ tạo nên quy tắc 5 giờ. 

Về nguồn gốc của quy tắc trên, phần đông ý kiến đồng thuận rằng nó xuất phát từ Benjamin Franklin, người đã viết trong cuốn tự truyện nổi tiếng rằng ông dành ít nhất một giờ mỗi ngày để học một điều gì mới.

Ở tuổi 70, Franklin bắt đầu học tiếng Latinh và cho rằng nó “không quá khó như mọi người vẫn nói”. Nếu bạn tìm kiếm từ khoá “Benjamin Franklin” trên Google, bạn sẽ đọc được dòng giới thiệu khá dài dòng, rằng ông ngoài cương vị một nhà lập quốc ra thì còn được biết đến dưới vô số chức danh như nhà khoa học, nhà hoạt động xã hội, tác giả sách, nhà phát minh, nhà in, nhà xuất bản và triết gia chính trị người Mỹ. Nó giống như thể Franklin đã sống tới chục cuộc đời khác nhau cùng một lúc.

Ngày nay, những người nổi tiếng như tỷ phú Elon Musk, nữ hoàng truyền thông Oprah Winfrey hay Bill Gates đều sử dụng một số phiên bản của Quy tắc 5 giờ. 

Đi đâu từ đây? 

Ngay cả khi đã thẩm thấu hết lợi ích do Quy tắc 5 giờ đem lại và thấy tràn đầy nhiệt huyết để thay đổi bản thân, thực tế là nó không hề dễ dàng. Sau một ngày dài bị hành hạ bởi chứng đau lưng, tắc đường và những buổi họp tưởng không hồi kết, hầu hết chúng ta đều với lấy điều khiển TV hay chiếc điện thoại – bất cứ thứ gì ngoại trừ mấy cuốn sách dày đủ để đem ra làm gối kê đầu. Nhưng dưới đây là ba bước đầu tiên cho quy tắc 5 giờ. 

Học… cách nào cũng được. Đọc một cuốn sách giấy là một cách học, nhưng không phải cách duy nhất. Trên thực tế, nếu bạn chưa từng đọc nhiều và cũng chẳng thích đọc, khả năng cao là bạn sẽ học được ít hơn từ nó. Ngày nay, podcast, sách nói và những buổi workshop, tọa đàm đều là những lĩnh vực tuyệt vời để bạn đầu tư thời gian vào. Hơn nữa, lướt web thực chất cũng không đến vô bổ như bạn tưởng, nếu bạn biết tìm đọc những bài báo, blog mang tính giáo dục, giải trí và khai sáng, dễ tiêu hơn nhiều so với những công trình nghiên cứu khổng lồ, nhức não. 

Thử nghiệm các ý tưởng mới. Một bài toán chỉ có một đáp án đúng nhưng có rất nhiều cách làm. Hãy coi việc thử nghiệm như thể bạn đang khám phá một khu dân cư, lần mò các đường tắt để đi nhanh hơn. Trong công việc chẳng hạn, với cùng một nhiệm vụ quen thuộc, bạn có thể dành một giờ mỗi ngày để thử nghiệm các cách làm khác và kiểm tra độ hiệu quả của chúng. 

Tự vấn. Thất bại chỉ có giá trị khi nó cải thiện tương lai. Theo lời của Henry Ford, “Thất bại đơn giản là cơ hội để bắt đầu lại một cách thông minh hơn.” Bạn có thể mỗi giờ một ngày để suy ngẫm về những sai lầm của mình, tự phản ánh và rút ra bài học từ đó. Bên cạnh đó, việc suy ngẫm cũng giúp bạn hiểu rõ chính mình hơn, từ đó tránh sa phải vết xe đổ và đưa ra các quyết định sáng suốt hơn trong tương lai.