Bạn vẫn tưởng là: Khi bạn ở giữa những người khác, bạn cảm thấy như thể mọi người đều đang dò xét từng li từng tí về cử chỉ và diện mạo của bạn. 

Sự thật là: Mọi người hiếm khi để ý tới bạn trừ phi họ được yêu cầu phải làm vậy. 

Giả sử xe bạn chết máy giữa đường và điện thoại thì hết pin như thể bạn đang ở trong phimWrong Turn (Ngã rẽ tử thần), bạn nghĩ nơi nào sẽ dễ nhận được sự trợ giúp hơn: một vùng quê hẻo lánh hay một con phố tấp nập người lại qua? 

Hỏi gì kì vậy, chắc chắn là một con phố rồi, đường quê vắng vẻ có khi đợi hàng giờ chẳng có người đi qua ấy chứ. Nếu bạn nghĩ vậy thì bạn sai rồi, ít nhất là theo kết quả từ các nhà nghiên cứu, vì kết quả họ thu về là đáp án còn lại cơ. 

Khi bạn cầu cứu giữa con phố đông đúc, rất nhiều người đi qua nhưng ai cũng nghĩ sẽ có người khác tới cứu bạn thay họ thôi. Ai cũng nghĩ vậy nên không ai tiến tới ra tay cả. Đây là một tình huống rất phổ biến ắt hẳn bạn từng nghe qua, và “Hội đồng Tâm lý học” dành tặng nó cái tên làHiệu ứng bàng quan. 

Benjamin Franklin rất biết cách đối phó với những kẻ căm ghét mình. Như tất cả các kẻ xuất chúng có khởi đầu khiêm tốn, Franklin từ sớm đã tự rèn luyện cho mình một bộ kỹ năng đối nhân xử thế tinh vi và trở thành bậc thầy của các mối quan hệ nhân sinh. 

Ngay từ khi còn nhỏ, Benjamin đã là một cậu bé hoạt ngôn và lắm mưu mô, rất khôn ranh và có khả năng thuyết phục mạnh mẽ. Cậu tích lũy cho mình hàng loạt các vũ khí bí mật, trong đó có Hiệu ứng Benjamin Franklin – thứ công cụ mà tới nay vẫn hiệu nghiệm y như trong những năm 1730, và cũng là một thứ rất ngược đời. 

Để hiểu được công cụ này, ta hãy cùng tua ngược thời gian về những năm 30 của thế kỷ 18, khi mà Franklin đang trong cuộc tranh cử vị trí thư ký cơ quan lập pháp Pennsylvania. 

Như Abraham Lincoln từng nói "I destroy my enemies when i make them my friends", cách đơn giản nhất để áp dụng Hiệu ứng Benjamin Franklin là mạnh dạn hỏi xin sự giúp đỡ. Đó có thể là mượn một cuốn sách, mượn vở ghi trên lớp,... Để tối đa khả năng thành công khi sử dụng Hiệu ứng Benjamin Franklin, vài mẹo sau có thể sẽ hữu ích: 

Hãy tưởng tượng bạn chơi thật giỏi một trò nào đó, cầu lông chẳng hạn. Bạn thường chơi với bạn bè và lúc nào cũng thắng áp đảo. Mọi người khuyên bạn nên đăng ký dự thi. Thế là bạn lên mạng tìm một giải đấu gần nhà rồi nộp đơn, quyết định phô diễn tài năng của mình trước bàn dân thiên hạ.  

Ngày thi đã tới. Bạn bước vào séc đấu và thua thảm hại ngay trận đầu tiên. Sau đó, bạn liên tục nhận thất bại ê chề rồi thất vọng ra về. 

Nếu đã từng rơi vào cảnh “ếch ngồi đáy giếng” như vậy thì bạn đã sập bẫy của Hiệu ứng Dunning-Kruger. Có gì thú vị trong hiệu ứng mà hầu như ai cũng mắc phải này không? Và làm sao để bạn thoát khỏi nó? 

Câu trả lời ngay dưới đây.

Vào năm 2010, các nhà nghiên cứu ở Đại học Harvard đã cho bệnh nhân sử dụng giả dược để làm giảm những cơn đau khó chịu ở bụng. Điều kỳ lạ ở đây là họ tiết lộ trước cho bệnh nhân đây là thuốc giả, hoàn toàn không có tác dụng giảm đau. Thế mà nhóm các bệnh nhân này vẫn báo cáo các triệu chứng đã thuyên giảm với tỷ lệ cao gấp đôi so với nhóm không nhận được thuốc. 

Kết quả này giải thích tại sao chỉ riêng việc đi thăm khám bác sĩ và bỏ tiền ra để mua lời tư vấn từ họ đã đủ khiến bạn yên tâm và cảm thấy tình trạng cải thiện rõ rệt. Sau khi uống thuốc, bạn bỗng thấy trong người khỏe hơn dù có khi thuốc còn chưa cả ngấm. Có lẽ bạn sẽ thấy những việc tôi vừa nêu ra chẳng xa lạ là bao. Đúng vậy, hiệu ứng giả dược là một phần nguyên thủy của bộ não con người. 

Cơ chế hoạt động của giả dược ra sao? Tại sao biết trước đó là thuốc giả nhưng bệnh nhân vẫn thấy tình trạng được cải thiện? Nếu niềm tin thực sự có sức mạnh như vậy, chẳng phải chúng ta cứ nằm im và tin tưởng mọi chuyện sẽ qua là xong sao? 

Cùng tìm kiếm câu trả lời nào! 

Năm 1913, kỹ sư nông nghiệp người Pháp Max Ringelmann phát hiện ra một điều kỳ lạ về bản chất con người — bằng cách lấy một sợi dây và yêu cầu từng người kéo lên. 

Sau đó, ông yêu cầu những người đó cùng kéo dây với một nhóm. Quan sát của ông cho thấy khi mọi người kéo theo nhóm, họ sẽ bỏ ra ít sức lực hơn so với khi kéo một mình. 

Phát hiện của Ringelmann đã mở đường cho một thuật ngữ mới bước chân vào từ điển tâm lý học — hiệu ứng Ringelmann, hay còn gọi là sự lười biếng xã hội. 

Nhưng không chỉ dừng lại ở trò kéo co, hiệu ứng Ringelmann hiện diện trong mọi phòng ban của các tổ chức — khiến các ông lớn như Google, Facebook cũng ít nhiều lao tâm khổ tứ vì nó. 

Và rất có thể nó cũng đang trú ngụ trong phòng ban của bạn nữa đấy! 

Quan niệm sai lầm: Không có gì tuyệt hơn được trả tiền để làm thứ bạn thích. 

Sự thật là: Được trả tiền cho những thứ bạn thích đôi khi làm thui chột tình yêu của bạn với công việc đó bởi bạn cho rằng động lực của bạn đến từ phần thưởng chứ không phải cảm xúc bên trong. 

Chức vô địch của Cleveland Cavaliers năm 2016 là một cú lội ngược dòng ngoạn mục. Họ bị dẫn trước 3 – 0, sau đó lật lại và giành chiến thắng chung cuộc trong chuỗi so tài 7 trận với tỷ số 4 – 3. 

Kyrie Irving đóng góp công rất lớn trong chiến thắng lịch sử đó. Ngay khi tiếng còi kết thúc trận đấu vang lên, anh chạy thẳng vào phòng thay đồ, bấm máy gọi cho Kobe Bryant. 

Bryant nhấc máy. “Trời ơi, lời khuyên của anh có tác dụng. Nó phát huy hiệu quả!” Irving hò reo trong vui sướng. Bryant cũng sướng lây, còn gì tuyệt hơn khi bạn cho ai đó lời khuyên và họ quay lại cảm ơn với một thành quả mỹ mãn cơ chứ? 

Có lẽ bạn ít nhiều cũng vài lần trải qua cảm giác tự hào khi cho người khác một lời khuyên hữu ích như Bryant. Nhưng tới vài tuần sau, bạn gặp phải tình huống tương tự, rồi bạn lại đưa ra một quyết định tệ hại, thậm chí còn khác xa với những điều bạn đã khuyên người khác trước đó. 

Tại sao? Tại sao cùng một vấn đề, bạn khuyên người khác thì mọi chuyện đầu xuôi đuôi lọt còn khi phải tự khuyên bản thân thì bạn bỗng hóa khù khờ dốt nát? 

Thực tế thì đó là một khuynh hướng nhận thức chung mang tên Nghịch lý Solomon. Cái tên này xuất phát từ câu chuyện về vua Solomon người Israel cổ – nổi tiếng thông thái tới nỗi nhiều người vượt hàng trăm dặm tìm tới để xin lời khuyên, thế nhưng cuối cùng lại không thể tự đưa ra lời khuyên sáng suốt cho chính mình và dẫn tới sự sụp đổ của vương quốc. 

Câu chuyện thú vị đó như sau. 

Tôi từng làm phục vụ trong quán cà phê. Đôi khi là kiêm luôn việc thu ngân. 

Một ngày nọ, một cặp đôi bước vào và gọi đồ. Chàng trai là khách quen và anh yêu cầu ngay một ly nâu đá. 

“Còn chị uống gì ạ?”, tôi hỏi. Cô gái vẫn im bặt, lật đi lật lại bảng menu vốn chỉ có hai mặt – cô không chọn nổi một đồ uống trong 54 món đồ trước mặt mình. 

Lúc này, khách hàng tới sau đã xếp thành hàng và bầu không khí bỗng áp lực lạ kỳ. Cô gái vẫn chưa lựa chọn nổi. Cuối cùng thì cô đầu hàng, nói với tôi rằng cô sẽ gọi đồ sau. Tôi vui vẻ chấp nhận vì trường hợp như cô tôi đã gặp tới trăm lần. 

Và hàng trăm lần như thế, tôi đều vui vẻ vì tôi cũng đã từng rơi vào trường hợp như họ. Tôi biết tâm trí họ đang bị đè nặng bởi thứ áp lực vô hình mang tênNghịch lý của sự lựa chọn. Nó như sau: 

Trong một nghiên cứu được công bố vào năm 2012, hai nhà tâm lý học Hajo Adam và Adam Galinsky đã thực hiện một thí nghiệm rất thú vị. 

Họ đã chia số người tham gia làm ba nhóm. 

Nhóm thứ nhất được trao cho một chiếc áo choàng và được nói đây là áo choàng mà các bác sĩ hay mặc. 

Nhóm thứ hai cũng được trao chiếc áo choàng tương tự, nhưng lần này được nói là áo choàng của cánh thợ sơn. 

Nhóm thứ ba thì chỉ được nhìn chiếc áo choàng “của các bác sĩ” và yêu cầu viết ra giấy liên tưởng về chiếc áo. 

Cả ba nhóm sau đó tham gia vào một trò chơi tìm điểm khác biệt. 

Kết quả thu về, nhóm thứ nhất – những người được tận mắt nhìn thấy chiếc áo và khoác chúng lên người đã thực hiện bài kiểm tra tốt hơn hẳn so với hai nhóm còn lại. 

Nhờ phát hiện mới mẻ này, họ đã bổ sung một thuật ngữ vào từ điển khoa học thế giới gọi lànhận thức trong phục trang. 

Hàng loạt các nghiên cứu theo sau đó và hai nhà tâm lý học kết luận: Quần áo mà bạn mặc trên người không chỉ là vật trang trí, để ra hiệu cho người khác biết bạn là ai, chúng còn hơn cả thế. Chúng có thể khiến bạn sáng suốt, dũng cảm, lý trí, chuyên nghiệp hơn trong nhiều trường hợp. 

Nhưng tại sao? Tại sao phục trang có thể ảnh hưởng tới tâm trí và hành vi của chính bạn? 

Quảng cáo hiệu quả khi và chỉ khi xuất phát từ sự am hiểu sâu sắc bản chất con người, và đôi khi nó hiểu ta hơn ta hiểu chính mình.

90% quyết định mua hàng của bạn đến từ cảm xúc, theo khảo sát mới nhất được công bố bởi Đại học Harvard vào tháng 9 vừa qua. Các nhà làm marketing và quảng cáo thực chất đã biết điều này trước đó cả một thế kỷ, đó là lý do tại sao các quảng cáo giờ đây chú trọng xây dựng hình ảnh và kết nối cảm xúc với khách hàng nhiều hơn là thao thao bất tuyệt vài tính năng tẻ nhạt như trước.

Có lẽ những người bán hàng hay nhà làm thương hiệu phải thầm cảm ơn vì con người vốn không phải loài sinh vật thuần lý trí như ta vẫn tưởng – mà sâu thẳm bên trong ai ai cũng ‘nhạy cảm’ như nhau. Mọi người đều mong ước sống trong ngôi nhà khang trang, lái chiếc xe hơi mới cóng, khoác lên mình những bộ quần áo hàng hiệu và quan trọng nhất, thứ họ sử dụng phải là lời khẳng định cho phong cách cá nhân họ.Đó là lý do người ta chọn iPhone thay vì Samsung, chọn Romano thay vì Clear, chọn son môi 3CE thay vì Maybelline,... nhưng chẳng người tiêu dùng nào dừng lại để nghĩ về nó cả.

Nhờ tâm lý trên, cơ hội về một sợi dây liên kết cảm xúc giữa khách hàng và thương hiệu trở nên khả quan hơn bao giờ hết, và ý tưởng về thuật ngữ ‘lòng trung thành thương hiệu’ cũng bắt đầu từ đây. Bài viết dưới đây sẽ khiến bạn bất ngờ bởi chính cách bạn tự nguyện làm fan trung thành cho các thương hiệu, trong khi các ông chủ thương hiệu còn chẳng biết bạn là ai! 

Tỉnh British Columbia, Canada có một cây cầu treo rất dài và đáng sợ. 

Nó dài tới 140 mét, vắt ngang qua vực Capilano từ độ cao hơn 70 mét như thể thách thức những kẻ gan dạ nhất. 

Nếu đặt Nữ Thần Tự Do ở dưới đáy vực, cây cầu này sẽ vắt nhẹ qua đôi vai đồng của bức tượng. Ấy thế mà chiều rộng của nó chỉ bằng một cái ghế đá thôi. 

Gió rít, tiếng dây kẽo kẹt, chừng đó đã đủ bạn tưởng tượng ra một cảnh tượng be bét và thảm khốc khi sảy chân chưa? 

Không phải ai cũng đủ bản lĩnh để đi hết cây cầu này. Vậy mà vào năm 1974, Art Aron và Donald Dutton thậm chí còn tiến hành thí nghiệm tại đây. 

Và kết quả mà họ thu về cũng là câu trả lời cho việc tại sao con gái thường thích ‘trai hư’, cũng như tại sao rất nhiều buổi hẹn hò thành công lại bao gồm những chuyến tàu lượn hay những bộ phim kinh dị thót tim.